1.3 Προς ένα Μοντέλο Ολοκληρωμένης Καθοδήγησης

Με βάση τις προκλήσεις που εντοπίστηκαν στην έκθεση έρευνας που είχε πραγματοποιηθεί στην πρώτη φάση αυτού του έργου (Π1) και με βάση τους παράγοντες προόδου που είχαν καθοριστεί, η κοινοπραξία έργου Beyond Neet(d)s ανέπτυξε ένα Μοντέλο ολοκληρωμένης καθοδήγησης για την υποστήριξη των επαγγελματιών που εργάζονται με δυσπρόσιτες και ιδιαιτέρως μειονεκτούσες ομάδες-στόχους, όπως οι λεγόμενοι NEET.

Το Μοντέλο ολοκληρωμένης καθοδήγησης που αναπτύχθηκε ως μέρος του Προγράμματος Erasmus+ Beyond Neet(d)s (2021), βασίζεται στο μοντέλο που χρησιμοποιείται για τον καθορισμό των παραγόντων προόδου και προσφέρει μια πλήρη και ολοκληρωμένη οπτική για την καθοδήγηση των NEET ως καθοδηγούμενων. Το μοντέλο προσδιορίζει 5 βασικούς τομείς στη διαδικασία καθοδήγησης:

• Ο εαυτός μας: Μια σημαντική πτυχή της διαδικασίας καθοδήγησης είναι η υποστήριξη του καθοδηγούμενου στην αυτογνωσία, τον αυτοστοχασμό και την προσωπική του ανάπτυξη ή εξέλιξη. Αυτός ο τομέας μπορεί να περιλαμβάνει την εργασία για την αυτοεκτίμησή του, την παρακίνηση και άλλα θέματα με στόχο να αποκτήσει μια καλύτερη ιδέα για το ποιος είναι και ποια είναι τα όνειρά του.
• Πλαίσιο: Κάθε καθοδηγούμενος φέρει το δικό του προσωπικό υπόβαθρο. Ως καθοδηγητής, μπορεί να αισθάνεστε απογοητευμένοι για αυτό, επειδή πολύ συχνά αυτό είναι που δυσκολεύει τον καθοδηγούμενό σας να κάνει το επόμενο βήμα στη ζωή του. Μπορεί να έχει να κάνει με τις οικογενειακές ευθύνες, την ψυχική υγεία, τη σωματική υγεία, την έλλειψη δικτύου υποστήριξης και μια σειρά από άλλα πράγματα που επηρεάζουν το ποιος είναι και το στάδιο στο οποίο βρίσκεται στη ζωή του. Ένας άλλος λόγος για τον οποίο η εργασία σε αυτόν τον τομέα μπορεί να προκαλεί απογοήτευση είναι επειδή δεν είναι πάντα σαφές «πόσο μακριά μπορεί να φτάσει η εργασία σας». Επομένως, όταν συνειδητοποιήσετε ότι εργάζεστε γύρω από το πλαίσιο των καθοδηγούμενών σας, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε το δίκτυό σας και να προσθέσετε άλλες (επαγγελματικές) υπηρεσίες υποστήριξης για να υποστηρίξετε όχι μόνο τον καθοδηγούμενό σας, αλλά και τον εαυτό σας και τα επαγγελματικά σας όρια.
• Καταλληλότητα για πρόσληψη: Ως καθοδηγητής, προσπαθείτε πάντα να καθοδηγήσετε τον καθοδηγούμενό σας προς κάτι, είτε αυτό αφορά στην εκπαίδευση, την απασχόληση ή ένα άλλο βήμα προς τα εμπρός στη ζωή του. Ωστόσο, η επίτευξη κάποιου είδους απασχόλησης σε ένα ορισμένο στάδιο της ζωής του αποτελεί σχεδόν πάντα έναν μακροπρόθεσμο στόχο. Επομένως, εργάζεστε μαζί του για να βρείτε αυτό το επόμενο βήμα, να τον βοηθήσετε να επιλέξει ένα πρόγραμμα μαθημάτων, να δημιουργήσει ένα βιογραφικό ή να τον προετοιμάσετε για συνεντεύξεις εργασίας.
• Στην εργασία: Η δυνατότητα εύρεσης εργασίας είναι ένα μεγάλο επίτευγμα για το οποίο κάθε καθοδηγούμενος πρέπει να είναι υπερήφανος. Ωστόσο, η διατήρηση μιας εργασίας μπορεί να είναι ακόμα πιο δύσκολη για ορισμένα άτομα, για διάφορους λόγους. Η ολοκληρωμένη καθοδήγηση δεν σταματά μόλις ο καθοδηγούμενός σας κάνει αυτό το ένα βήμα προόδου, ακόμα κι αν αυτό το ένα βήμα ήταν η εύρεση εργασίας. Εάν θέλετε να δημιουργήσετε μακροπρόθεσμο αντίκτυπο ως καθοδηγητής, μείνετε στο πλάι του για λίγο.

Ίσως εξακολουθείτε να έχετε τη δυνατότητα να τον καθοδηγήσετε στη νέα του θέση και αυτό μπορεί να δημιουργήσει πραγματική διαφορά μακροπρόθεσμα, καθώς μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την ασφάλεια της εργασίας σε αντίθεση με την ανάγκη να υποβληθεί ξανά σε παρόμοια διαδικασία αφού ο καθοδηγούμενος σας απολυθεί ή δεν λάβει παράταση της σύμβασής του.

• Επικοινωνία: Στον πυρήνα του Ολοκληρωμένου Μοντέλου Καθοδήγησης βρίσκεται η επικοινωνία. Ό,τι κι αν κάνετε με τον καθοδηγούμενό σας, σε κάθε βήμα της διαδρομής, υπάρχει η επικοινωνία. Η επικοινωνία είναι το κλειδί. Καθορίζει εάν ο καθοδηγούμενός σας θα αναζητήσει την υπηρεσία σας, εάν σας εμπιστεύεται αρκετά για να έρθει σε εσάς ή για να ρυθμίσει το επόμενο ραντεβού του ή εάν αισθάνεται αρκετά ασφαλής για να σας πει ολόκληρη την ιστορία. Για κάθε έναν από τους τομείς εντός του Ολοκληρωμένου Μοντέλου Καθοδήγησης, τόσο η μη λεκτική όσο και η λεκτική επικοινωνία είναι απαραίτητες και οι δεξιότητες όπως η ενεργητική ακρόαση, η επίδειξη ενσυναίσθησης και η επίγνωση της δικής σας προκατάληψης είναι απίστευτα σημαντικές για τον καθοδηγητή ώστε να δημιουργήσει ένα ασφαλές περιβάλλον για τον καθοδηγούμενό του προκειμένου να αναπτυχθεί ένα αμοιβαίο αίσθημα εμπιστοσύνης. Γιατί χωρίς εμπιστοσύνη, ο καθοδηγούμενός σας κινείται μόνο προς τα πίσω.

Το μοντέλο ολοκληρωμένης καθοδήγησης όχι μόνο περιλαμβάνει όλες τις βασικές πτυχές που μπορεί κανείς να εντοπίσει στη διαδικασία καθοδήγησης, αλλά αναγνωρίζει επίσης την ετερογένεια της ομάδας-στόχου ενσωματώνοντας τους «απροσδιόριστους παράγοντες» στο μοντέλο. Κάθε καθοδηγούμενος είναι διαφορετικός και προκειμένου να διατηρηθεί μια εξατομικευμένη προσέγγιση, έχοντας κατά νου ότι μπορεί να υπάρχει κάτι άλλο που έχει θέση στη διαδικασία καθοδήγησης (εκτός από τους 5 τομείς που ορίζονται), την καθιστά μια πραγματικά πλήρη και ολοκληρωμένη προσέγγιση.

Σχήμα 2: Το Μοντέλο ολοκληρωμένης καθοδήγησης (Έργο Erasmus+ Beyond Neet(d)s, 2021)

Αναστοχαστικές ερωτήσεις για τον αναγνώστη:

1. Αναλογιστείτε τις δικές σας εμπειρίες από την αναζήτηση εργασίας. Πιστεύετε ότι αυτοί οι παράγοντες προόδου θα σας βοηθούσαν να εξασφαλίσετε εργασία;
2. Σκεφτείτε τη δική σας ομάδα καθοδηγούμενων. Πώς πιστεύετε ότι θα μπορούσατε να εφαρμόσετε τους παράγοντες προόδου στην εργασία σας;
3. Πώς πιστεύετε ότι θα μπορούσατε να προσελκύσετε αποτελεσματικά τους καθοδηγούμενούς σας χρησιμοποιώντας μη παραδοσιακές μεθόδους επικοινωνίας;