2.1 Επεξήγηση Δυσμενών Εμπειριών της Παιδικής Ηλικίας (ACE) και Ψυχικού Τραύματος
Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, ο όρος NEET ορίζεται ως «ένας νέος που δεν εργάζεται και δεν παρακολουθεί μαθήματα (τυπική ή άτυπη εκπαίδευση ή οποιοδήποτε είδος κατάρτισης)». Παρά αυτόν τον ορισμό των «NEET», εξακολουθεί να θεωρείται μια πολύ ετερογενής ομάδα ατόμων και ο όρος μπορεί να θεωρηθεί πολύ επιφανειακός. Περιλαμβάνει άτομα με διαφορετικά υπόβαθρα, όπως: άτομα που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο άτομα με αναπηρία το ανενεργό γυναικείο εργατικό δυναμικό μονογονεικες οικογένειες οικονομικούς μετανάστες και πρόσφυγες άνεργους νέους. Έχει σημειωθεί ότι η πλειοψηφία των NEET είναι γυναίκες. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί λόγω της έλλειψης επαρκών εργαλείων για τον συμβιβασμό μεταξύ οικογένειας και εργασίας και τη συνακόλουθη απόφαση των γυναικών να συμμετάσχουν σε άτυπες δραστηριότητες φροντίδας.
Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται οι μετανάστες, οι πρόσφυγες και οι αιτούντες άσυλο που έχουν διαφύγει από πολέμους, τρομοκρατία και δυσμενή περιβάλλοντα. Σε αυτή την κατηγορία μπορούν να εμπίπτουν άτομα που έχουν φυλακιστεί και αναζητούν διέξοδο στην αγορά εργασίας. Αυτές οι ομάδες-στόχοι, λόγω των εμπειριών του παρελθόντος, μπορεί να ζήσουν ως ψυχικά τραυματισμένοι και ψυχολογικά ασταθείς. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί αυτή η ανάγκη εκπαιδεύοντας επαγγελματίες που εργάζονται με άτομα NEET για το πώς να εντοπίσουν ένα ψυχολογικά ασταθές άτομο και να το οδηγήσουν σε έναν επαγγελματία για περαιτέρω υποστήριξη.
Η παρούσα ενότητα θα προσφέρει ανάλογη βοήθεια. Θα ξεκινήσει με μια σύντομη περιγραφή του ψυχικού τραύματος, των συνεπειών του στην ανάπτυξη του εγκεφάλου μας τις διαφορετικές αντιδράσεις απέναντι σε μια τραυματική εμπειρία και τέλος, θα παράσχει κάποιες πληροφορίες σχετικά με την ανθεκτικότητα.
Πριν από οποιαδήποτε επεξήγηση ενός ψυχικού τραύματος, είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι αυτός ο ορισμός εξαρτάται πολύ από την αντίδραση του ατόμου στην υποτιθέμενη «τραυματική» εμπειρία.
Ο Herman (1993) υποστηρίζει ότι οι «τραυματικές αντιδράσεις» προκύπτουν όταν βιώνουμε ή παρακολουθούμε μια ακραία σωματική παραβίαση, πόνο, θάνατο ή βλάβη στην οποία δεν γίνεται αντιληπτή η αποφυγή.
Μια σχετική αντίληψη παρουσιάζεται από την τέταρτη έκδοση του Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV American Psychiatric Association, 1994). Ορίζει έναν πιθανό τραυματικό στρεσογόνο παράγοντα ως:
«Άμεση προσωπική εμπειρία ενός γεγονότος που περιλαμβάνει πραγματικό ή απειλούμενο θάνατο ή σοβαρό τραυματισμό ή άλλη απειλή για την ακεραιότητά κάποιου ή μαρτυρία ενός γεγονότος που περιλαμβάνει θάνατο, τραυματισμό ή απειλή για τη σωματική ακεραιότητα άλλου ατόμου ή πληροφόρηση για απροσδόκητο ή βίαιο θάνατο, σοβαρή βλάβη ή απειλή θανάτου ή τραυματισμού που βιώνει ένα μέλος της οικογένειας ή άλλος στενός συνεργάτης (σελ. 424).»
Ως παιδική ηλικία ορίζεται η ηλικία από τη γέννηση έως τα 17 έτη. Μέσα σε αυτά τα έτη, μπορεί να συμβούν δυνητικά τραυματικά συμβάντα στη ζωή ενός παιδιού που οδηγούν σε ψυχικό τραύμα, το οποίο ονομάζεται Δυσμενής Εμπειρία της Παιδικής Ηλικίας ή ACE. Πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε κάποιον που έχει παρουσιάσει ACE; Το CDC (Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων), τον ορίζει ως:
Κάποιον που έχει, για παράδειγμα:
- Βιώσει απόπειρα αυτοκτονίας ή θάνατο μελών της οικογένειας
- Έγινε μάρτυρας ενδοοικογενειακής ή κοινοτικής βίας
- Ένιωσε εκφοβισμό, κακοποίηση ή παραμέληση
- Βίωσε προβλήματα ψυχικής υγείας και/ή χρήσης ουσιών
- Βίωσε έναν χωρισμό γονέων ή τη φυλάκιση μιας γονικής φιγούρας
Ένα παιδί που ζει μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον αναπτύσσεται εν μέσω μη υγιών ή ελλιπών εννοιών ασφάλειας, σταθερότητας και δεσμού, οδηγώντας δυνητικά σε χρόνια προβλήματα υγείας, ψυχικά προβλήματα και χρήση ουσιών στην ενήλικη ζωή. Τα ACE, ωστόσο, μπορούν να προληφθούν και, όταν εμφανίζονται, υπάρχουν τρόποι παρέμβασης και περιορισμού του εύρους των επιπτώσεών τους.
Σημείωση: Τα παραδείγματα που παρέχονται δεν αντιπροσωπεύουν μια πλήρη λίστα δυσμενών εμπειριών, υπάρχουν πολλοί περισσότεροι πιθανοί παράγοντες πρόκλησης τραυματικών εμπειριών που μπορούν να εμποδίσουν την ευημερία ενός ατόμου.
Αναστοχαστικές ερωτήσεις για τον αναγνώστη:
- Κατόπιν ανάγνωσης των παραπάνω, πώς θα εξηγούσατε με ακρίβεια το ψυχικό τραύμα σε φίλους κατά τη διάρκεια ενός καφέ;
- Σε ποιο βαθμό αισθάνεστε ότι μπορείτε να βοηθήσετε κάποιον σε μια τέτοια κατάσταση;
- Έχετε βιώσει εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε κάτι σαν τραυματική εμπειρία, με το οποίο μπορείτε να ταυτιστείτε;